Koeien met hittestress, wat te doen?

21 juni 2022 blog image

De zomer komt er weer aan, de afgelopen tijd stegen de temperaturen dan ook al regelmatig boven de 20 graden Celsius uit. Als mens is dat vaak even wennen, die hitte. Dat is voor uw koeien natuurlijk net zo! Wanneer de temperaturen stijgen kan dit bij uw koeien ‘hittestress’. Maar wat is die hittestress nou eigenlijk en wat kunt u er aan doen?

Wat is hittestress?

Om voorop te stellen is het belangrijk om te weten dat hittestress een negatieve invloed heeft op de gezondheid van uw vee, het is dus niet onbelangrijk om hier aandacht aan te besteden. Hittestress is een combinatie van de warme temperaturen en een hoge luchtvochtigheid. Als een dier door die hoge temperaturen en luchtvochtigheid niet meer in staat is om zijn of haar eigen lichaamstemperatuur te regelen is er sprake van hittestress. Bij een temperatuur van 20 graden Celsius heeft een koe dan ook al last van de warmte. Hoe hoger de temperatuur, hoe meer energie een koe verbruikt om zichzelf te koelen.

Hoe herken je hittestress?

Er zijn een aantal dingen waaraan u kunt herkennen dat uw koeien last hebben van hittestress. Als eerste kunt u er natuurlijk al vanuit gaan dat wanneer het warmer is dan 20 graden Celsius uw koeien hier last van hebben. Hieronder staan nog een aantal punten waaraan u zou kunnen zien dat uw koeien last hebben van hittestress:

-          Uw koeien liggen minder op een dag, ze kunnen namelijk beter hun warmte kwijt wanneer ze staan.

-          Koeien nemen tijdens hitte net zoals mensen veel meer water op, ze krijgen meer dorst. Daarnaast gaan ze juist minder eten.

-          Uw koeien beginnen meer te zweten en te hijgen, daarnaast maken ze meer speeksel aan.

Dit zijn drie punten waaraan u hittestress kunt herkennen, wanneer de temperatuur boven de 20 graden Celsius uitkomt is het erg belangrijk dat u extra goed op uw koeien let.

Wat zijn de gevolgen van hittestress?

Bij koeien worden de gevolgen van hittestress opgedeeld in drie fases. Hieronder leest u wat elke fase exact inhoudt.

-          Fase 1 – Respiratoire alkalose

Respiratoire alkalose zijn natuurlijk twee lastige woorden, daarom wordt dit ook wel hyperventilatie genoemd. Wanneer de temperaturen hoog zijn stijgt de lichaamstemperatuur van de koe, deze overtollige warmte voert het dier dan af via de luchtwegen. Een koe gaat dus sneller ademen waardoor ze ook meer CO2 uitademen. Normaal ligt de ademhalingsfrequentie van een koe op 15 tot 35 keer per minuut. Als deze toeneemt tot 60 keer per minuut is er sprake van hittestress en dus de 1e fase hiervan.

-          Fase 2 – Minder bicarbonaat

Door fase 1, de respiratoire alkalose, beschikt een koe over minder natuurlijk bicarbonaat. Daardoor kan het dier minder goed pensverzuring bestrijden. Dit wordt dan ook nog erg versterkt door kaliumuitscheiding doordat de koe veel begint te transpireren. Ook drinkt een koe meer tijdens de hitte, waardoor er ook meer natriumuitscheiding plaats vindt via de urine. Al deze voorvallen zorgen ervoor dat pensverzuring niet goed te bestrijden valt.

-          Fase 3 – Verminderde prestaties

Koeien worden sloom en traag van hittestress, dit zorgt ervoor dat ze minder gaan eten en minder lang herkauwen. Daardoor gaan de prestaties van uw koeien snel achteruit, er treden gezondheidsproblemen als kreupelheid en hormonale veranderingen op. Dit kan zorgen voor verstoorde vruchtbaarheid, miskramen en dergelijke voorvallen.

Ook zorgt dit voor een afname in de melkproductie, evenals een afname van het botervet- en eiwitgehalte van de melk.

Al met al is die hittestress geen pretje voor u en uw vee! Gelukkig ligt dit niet compleet buiten uw controle maar kunt u iets aan de hittestress doen om de gevolgen zo beperkt mogelijk te houden.

Wat te doen tegen hittestress bij koeien?

Het is mogelijk om de gevolgen van hittestress bij koeien te beperken. Het is dan ook belangrijk dat dat goed gebeurd. Wat u kunt doen om die gevolgen te beperken? Dat leest u hieronder:

-          Bescherm de dieren tegen de hitte

Er zijn een aantal verschillende manieren om de koeien te beschermen tegen de hitte. Laten we beginnen met een goede ventilatie, het is belangrijk dat er een sterke luchtcirculatie aanwezig is in de stal. In een warme periode moet het aantal muren in een stal tot een minimum beperkt worden. Ook deuren, ramen of andere openingen moeten zoveel mogelijk open staan.

Zorg voor schaduw op de weide, hoe u dit invult is compleet aan u zelf. U kunt er ook voor kiezen om de koeien bijvoorbeeld alleen ’s nachts te laten grazen en ze overdag binnen te houden, mits uw stal daar geschikt voor is.

Gebruik vanaf 20 graden Celsius ventilatie om de koeien te koelen. Gebruik indien nodig de ventilatie in combinatie met vernevelaars en/of sproeiers om uw vee extra te verkoelen.

Een goede isolatie van het dak kan er ook voor zorgen dat de stal minder warm wordt.

-          Water

Uw vee drinkt meer water wanneer het warm is en dit hebben ze ook zeker nodig. Zorg er voor dat uw vee altijd toegang heeft tot voldoende vers water.

-          Pas het dieet aan

Bij hittestress eten koeien vaak minder. Het is belangrijk dat u probeert uw koeien zoveel mogelijk laat eten. Dit kan door de kwaliteit en versheid van het voer aan te passen, koeien zullen dan eerder gaan eten.

Het is een optie om het voer te bevochtigen. Ook is het een verstandig idee om ’s avonds beter te voederen dan ’s ochtends. Zo zorgt u ervoor dat het voer overdag niet de hele dag lang kan opwarmen.

Ook kunt u overwegen om niacine aan uw vee te geven. Niacine is vaatverwijderend en verlaagt de lichaamstemperatuur.

Wees alert!

Wij van Fouragehandel Bus adviseren u om gewoon extra oplettend en ontzettend alert te zijn wanneer de temperaturen stijgen en boven de 20 graden komen. Voor het welzijn van uw koeien én voor hun prestaties!